سیستم‌عامل جدید گوگل برای کامپیوترها | Aluminium OS: نسخه دسکتاپ اندروید

دوران انحصار سیستم‌عامل‌های دسکتاپ به پایان خود نزدیک می‌شود. در حالی که سال‌ها سلطه ویندوز (Windows) و مک‌اواس (macOS) بر بازار کامپیوترهای شخصی بلامنازع بوده، گوگل (Google) با یک حرکت استراتژیک بزرگ، در حال بازتعریف مرزهای محاسبات است. این شرکت به جای اکتفا به کروم‌اواس (ChromeOS) که همیشه گزینه سوم بازار بوده، تصمیم گرفته است از انعطاف‌پذیری فوق‌العاده اندروید (Android) برای ایجاد یک پلتفرم دسکتاپ واحد بهره ببرد. این اقدام تنها یک به‌روزرسانی ساده نیست، بلکه تولد یک سیستم‌عامل کاملاً جدید است: Aluminium OS.

Aluminium OS نه تنها یک جایگزین برای کروم‌اواس به شمار می‌رود، بلکه با هدف رقابت مستقیم در تمامی سطوح بازار، از دستگاه‌های اقتصادی تا کامپیوترهای شخصی حرفه‌ای و گران قیمت، طراحی شده است. قلب این پلتفرم جدید، هوش مصنوعی جمینای (Gemini) است که نویدبخش قابلیت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری متحول کننده‌ای در حوزه محاسبات است. در ادامه این مقاله، به بررسی نقشه راه جاه‌طلبانه گوگل برای یکپارچه‌سازی کامل اندروید و کروم‌اواس، ابهامات مربوط به آینده نام ChromeOS و همچنین زمان‌بندی عرضه این سیستم‌عامل انقلابی در سال ۲۰۲۶ خواهیم پرداخت. با هامیا ژورنال همراه باشید تا از جزئیات این خیزش بزرگ گوگل در دنیای کامپیوترهای شخصی آگاه شوید.

کمپانی گوگل (Google) در نظر دارد سیستم‌عامل کروم‌اواس (ChromeOS) خود را با یک جایگزین جدید به نام آلومینیوم‌اواس (Aluminium OS) عوض کند؛ یک سیستم‌عامل نوآورانه که بر پایه اندروید (Android) بنا شده و به طور خاص برای کامپیوترهای شخصی طراحی شده است.

سیستم‌عامل اندروید به لحاظ فنی، انعطاف‌پذیری شگفت‌انگیزی دارد. این سیستم‌عامل فراتر از استفاده در گوشی‌های هوشمند، به طور رسمی تبلت‌ها، ساعت‌های هوشمند، تلویزیون‌ها، سیستم‌های سرگرمی داخل خودرو و هدست‌های واقعیت توسعه‌یافته (XR) را پشتیبانی می‌کند. با این حال، در حوزه کامپیوترهای شخصی سنتی، حضور قابل توجهی ندارد و گوگل در این بخش به کروم‌اواس (ChromeOS) متکی است. با وجود تلاش‌های مستمر گوگل برای کاهش نفوذ و سلطه سیستم‌عامل‌های ویندوز (Windows) و مک‌اواس (macOS)، کروم‌اواس همچنان به عنوان گزینه سوم بازار، با فاصله‌ای زیاد قرار دارد. برای رفع این نقیصه و همگام‌سازی، گوگل اکنون در حال ادغام کروم‌اواس و اندروید در یک پلتفرم دسکتاپ (Desktop) واحد است که اسم رمز آن “آلومینیوم‌اواس (Aluminium OS)” است. جزئیاتی که تاکنون در این خصوص می‌دانیم در ادامه آمده است.

ماجرای یکپارچه‌سازی: سابقه حضور اندروید در عرصه کامپیوترهای شخصی

سال پیش، برنامه‌های گوگل برای استانداردسازی اندروید به عنوان سیستم‌عامل دسکتاپ یکپارچه، افشا شد. هدف اصلی از این تغییر، تولید محصولاتی بود که نه تنها توانایی رقابت بهتری با دستگاه‌هایی مانند آی‌پد (iPad) داشته باشند، بلکه منابع توسعه‌ای نیز در آن به شکل مؤثرتری به کار گرفته شوند. در ماه ژوئیه، یک مدیر اجرایی در گوگل، بخشی از گزارش‌های منتشر شده را تأیید کرد و اعلام نمود که این شرکت قصد دارد ChromeOS و Android را در یک پلتفرم واحد ادغام کند. سرانجام، در ماه سپتامبر و در اجلاس اسنپ‌دراگون (Snapdragon Summit) کوالکام (Qualcomm)، گوگل رسماً از ورود اندروید به بازار کامپیوترهای شخصی خبر داد. این شرکت همچنین تأکید کرد که با کوالکام برای ساخت پلتفرمی جدید همکاری می‌کند که هدف آن همگرایی (Convergence) دنیای محاسبات موبایلی و دسکتاپ است و به طور خاص از پیشرفت‌های اخیر در هوش مصنوعی (AI) بهره خواهد برد.

با وجود این تأییدها مبنی بر اینکه گوگل در حال توسعه اندروید برای کامپیوترهای شخصی است، همچنان ابهامات زیادی در مورد جزئیات این پروژه وجود دارد. آیا گوگل برند کروم‌اواس را به طور کامل کنار خواهد گذاشت؟ سرنوشت کروم‌بوک‌های (Chromebook) فعلی که در حال حاضر در بازار هستند چه خواهد بود؛ آیا سیستم‌عامل جدید را دریافت می‌کنند یا رها می‌شوند؟ آیا این سیستم‌عامل تنها برای دستگاه‌های ارزان‌قیمت عرضه خواهد شد یا کامپیوترهای شخصی پیشرفته (Premium PCs) را نیز هدف قرار می‌دهد؟ ساختار رابط کاربری (User Interface) دقیقاً چگونه خواهد بود و چه ویژگی‌های جدیدی را می‌توانیم از آن انتظار داشته باشیم؟

این‌ها پرسش‌های کلیدی هستند که در کوران توسعه این پلتفرم توسط گوگل مطرح می‌شوند. پاسخ قطعی به تمام این ابهامات احتمالاً تا نزدیک شدن به زمان عرضه نهایی میسر نخواهد بود، اما به لطف آگهی‌های شغلی و گزارش‌های ثبت اشکالات فنی (bug reports) که فاش شده‌اند، می‌توانیم جزئیات اولیه‌ای را کشف کنیم که سرنخ‌های مهمی به دست می‌دهند.

Aluminium OS و جاه‌طلبی‌های بزرگ گوگل: شکل‌گیری پلتفرم کامپیوترهای شخصی آینده

اخیراً، یک منبع خبری در تلگرام (Telegram) با نام Frost Core، یک آگهی شغلی بسیار مهم از گوگل را منتشر کرد که مربوط به سمت “مدیر ارشد محصول، اندروید، لپ‌تاپ و تبلت‌ها” (Senior Product Manager, Android, Laptop and Tablets) بود. در حالی که پیش از این از برنامه گوگل برای توسعه اندروید در کامپیوترهای شخصی مطلع بودیم، این آگهی صراحتاً وظیفه این نقش را “کار بر روی یک سیستم‌عامل جدید مبتنی بر اندروید، به نام Aluminium” عنوان می‌کند. این امر به طور مؤثر تأیید می‌کند که Aluminium نام رمز پلتفرم یکپارچه جدید است. به نظر می‌رسد این نام ادای احترامی هوشمندانه به ریشه‌های پروژه باشد: همانند Chromium (نسخه متن‌باز کروم‌اواس)، Aluminium نیز یک نام فلز با پسوند “-ium” است. همچنین، انتخاب املای بریتانیایی (Aluminium) که بر پیشوند “AL” تأکید دارد، احتمالاً اشاره‌ای به بنیاد اندرویدی این پروژه است.

گوگل اعلام کرده است که Aluminium OS جدیدش، همانند اندروید XR (پلتفرم واقعیت توسعه‌یافته اندروید)، با هوش مصنوعی (AI) در هسته خود ساخته شده است. این موضوع نشان‌دهنده یکپارچگی عمیق با جِمینای (Gemini)، که هم چت‌بات هوش مصنوعی گوگل و هم مدل زبانی بزرگ (LLM) آن است، می‌باشد. در جریان اجلاس اسنپ‌دراگون (Snapdragon Summit)، ریک آسترلو (Rick Osterloh)، معاون ارشد بخش دستگاه‌ها و خدمات گوگل، برنامه‌های این شرکت برای آوردن مجموعه کامل هوش مصنوعی خود به کامپیوترهای شخصی را این‌گونه تشریح کرد:

این [پلتفرم جدید] روش دیگری است که از طریق آن می‌توانیم از تمام دستاوردهای مشترکمان در توسعه مجموعه کامل هوش مصنوعی (AI Stack) بهره‌برداری کنیم، و مدل‌های جِمینای (Gemini)، دستیار هوشمند (Assistant)، و تمام برنامه‌ها و جامعه توسعه‌دهندگان (Developer Community) خود را به حوزه کامپیوتر شخصی بیاوریم. به اعتقاد من، این یک مسیر دیگر است که اندروید می‌تواند از طریق آن به همه کاربران در هر رده محاسباتی خدمات مؤثر ارائه دهد.

ریک آسترلو (Rick Osterloh)، معاون ارشد بخش دستگاه‌ها و خدمات گوگل

تاکنون مشخص نشده است که جِمینای (Gemini) دقیقاً چه قابلیت‌های جدیدی را در کامپیوترهای شخصی اندرویدی فعال خواهد کرد، اما انتظار می‌رود این سیستم‌عامل بتواند به طور کامل از پتانسیل سخت‌افزاری دستگاه بهره ببرد. در حال حاضر، جِمینای بر روی برخی از گوشی‌های هوشمند پیشرفته، مجموعه‌ای از ویژگی‌های هوش مصنوعی روی دستگاه (on-device AI features) را اجرا می‌کند که نیازمند حافظه و توان پردازشی قابل توجهی از پردازنده مرکزی (CPU)، پردازنده گرافیکی (GPU) و واحد پردازش عصبی (NPU) است. پیش از این، این نگرانی وجود داشت که گوگل ممکن است این سیستم‌عامل جدید را صرفاً به همان بازار دستگاه‌های اقتصادی محدود کند که کروم‌بوک‌ها (Chromebooks) در آن موفق هستند و در نتیجه، بازار رده بالا را به مایکروسافت (Microsoft) و اپل (Apple) واگذار نماید. با این حال، جزئیات آگهی شغلی منتشر شده، این نگرانی‌ها را برطرف می‌سازد.

سمت مدیر ارشد محصول جدید وظیفه دارد تا “نقشه راه (Roadmap) و سبد محصولات تجاری (Commercial devices) سیستم‌عامل‌های ChromeOS و Aluminium (ALOS) را در تمام عوامل فرم (مانند لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌های جداشونده، تبلت‌ها و مینی‌کامپیوترها/Boxes) و تمامی رده‌های بازار (مانند Chromebook، Chromebook Plus، AL Entry، AL Mass Premium و AL Premium) هدایت و مدیریت کند تا نیازهای کاربران و اهداف تجاری شرکت برآورده شود.

این جزئیات تأیید می‌کنند که سیستم‌عامل اندروید (Android) تنها محدود به دستگاه‌های لپ‌تاپ نخواهد بود؛ بلکه نقشه راه توسعه به صراحت، دستگاه‌های جداشونده (Detachables)، تبلت‌ها و “باکس‌ها (Boxes)” (که مینی‌کامپیوترهای کوچک شبیه به Chromebox یا Mac Mini هستند) را نیز در بر می‌گیرد. علاوه بر این، ساختار لایه‌بندی بازار که شامل “AL Entry (رده ابتدایی)”، “AL Mass Premium (رده ممتاز گسترده)” و “AL Premium (رده بسیار پیشرفته)” است، به وضوح نشان می‌دهد که گوگل (Google) قصد دارد توسعه اندروید را از صرفاً سخت‌افزارهای اقتصادی فراتر ببرد. هرچند تعیین قیمت‌های دقیق برای این سطوح دشوار است، اما هدف گوگل رقابت مستقیم در تمامی بخش‌های بازار است؛ استراتژی‌ای که طرح اخیر کروم‌بوک پلاس (Chromebook Plus) پیش‌بینی کننده آن بود.

در رابطه با دستگاه‌های کروم‌بوک (Chromebooks)، این آگهی شغلی همچنین سؤالاتی را در خصوص آینده کروم‌اواس (ChromeOS) مطرح می‌کند. در این سند قید شده است که فرد انتخاب شده باید به “هدایت پلتفرم‌ها و دستگاه‌های ChromeOS و Aluminium” کمک کرده و سبد محصولات و نقشه راهی را تدوین کند که شامل هر دوی این سیستم‌عامل‌ها باشد. این موضوع نشان می‌دهد که این دو پلتفرم برای یک دوره زمانی مشخص، در کنار یکدیگر وجود خواهند داشت. با این حال، وظیفه مشخص این فرد، تدوین استراتژی برای گذار “گوگل از ChromeOS به Aluminium همراه با حفظ تداوم کسب‌وکار در آینده” است. این عبارت تأیید می‌کند که هدف نهایی گوگل، جایگزینی کامل کروم‌اواس است؛ حرکتی که باید با مدیریت بسیار دقیق انجام شود تا از هرگونه اختلال در ارائه خدمات به مشتریان سازمانی (Enterprise Customers) جلوگیری شود. این فرآیند گذار به احتمال زیاد نیازمند اتخاذ یک رویکرد چندبعدی خواهد بود:

• پشتیبانی از نسخه‌های قدیمی (Legacy Support): دستگاه‌های کروم‌اواس فعلی که از نظر سخت‌افزاری قابلیت مهاجرت به Aluminium OS را ندارند، احتمالاً تا زمان رسیدن به پایان عمر مفید خود (End-of-Life) به‌روزرسانی‌های لازم را دریافت خواهند کرد. این امر مستلزم آن است که گوگل کدپایه قدیمی ChromiumOS را برای چندین سال دیگر نگهداری و پشتیبانی کند.
• امکان مهاجرت اختیاری: به جای تحمیل یک تغییر فوری، گوگل ممکن است یک مسیر ارتقاء اختیاری برای سخت‌افزارهای توانمند و واجد شرایط ارائه دهد. این شرکت در حال حاضر Aluminium OS را بر روی بُردهای توسعه‌ای مجهز به پردازنده‌هایی مانند MediaTek Kompanio 520 و نسل دوازدهم Intel Alder Lake آزمایش می‌کند. بنابراین، کروم‌بوک‌های موجود با این تراشه‌ها ممکن است کاندیدای دریافت این به‌روزرسانی باشند. با این حال، مهاجرت یک سیستم‌عامل در سخت‌افزارهای فعال، یک چالش فنی بزرگ است که اجرای آن نیازمند دقت فوق‌العاده‌ای خواهد بود.

علاوه بر موارد فوق، نسل جدیدی از کامپیوترهای شخصی نیز عرضه خواهند شد که از همان ابتدا، سیستم‌عامل Aluminium OS به صورت پیش‌فرض بر روی آن‌ها نصب شده است.

سرنوشت نام ChromeOS: آیا این برند شناخته‌شده‌ی گوگل، دوام خواهد آورد؟

حتی در صورت جایگزینی کامل زیربنای کروم‌اواس (ChromeOS) با اندروید (Android)، ممکن است گوگل تمایلی به کنار گذاشتن نام تجاری ChromeOS نداشته باشد. این برند، اگرچه به لحاظ سهم بازار به پای ویندوز (Windows) یا مک‌اواس (macOS) نمی‌رسد، اما به ویژه در بخش‌های آموزشی و سازمانی (Enterprise) شهرت گسترده‌ای دارد. گرچه آگهی شغلی، نام‌گذاری نهایی را مشخص نمی‌کند، اما گزارش‌های اشکال فنی (Bug Reports) که توسط Frost Core کشف شده‌اند، نشان می‌دهند که احتمال دارد گوگل این نام تجاری را حفظ کند. مهندسان در این گزارش‌ها از پلتفرم کنونی با عناوینی چون “ChromeOS Classic” یا “non-Aluminium ChromeOS” یاد کرده‌اند، که این امر تلویحاً بیانگر آن است که نسخه جدید مبتنی بر اندروید ممکن است صرفاً نام “ChromeOS” را از آن خود کند.

یک سناریوی جایگزین این است که گوگل برای همسویی بیشتر با تمرکز مجدد بر ترویج برند اندروید، نام “Android Desktop” را برگزیند. با این حال، “Android Desktop” ممکن است تنها یک نام داخلی برای اشاره به Form Factor دسکتاپ باشد. از آنجا که تمام این ارجاعات صرفاً در گزارش‌های اشکال فنی ظاهر شده‌اند و نه در اسناد رسمی بازاریابی، نام تجاری نهایی این محصول همچنان یک ابهام بزرگ باقی می‌ماند.

زمان‌بندی عرضه: اندروید برای کامپیوترهای شخصی چه زمانی به بازار می‌آید؟

گوگل با جدیت تمام در حال توسعه این پلتفرم است و گزارش‌های اشکال تأیید می‌کنند که این شرکت مشغول آزمایش بیلد‌های جدید اندروید ۱۶ بر روی سخت‌افزارهای توسعه است. این شرکت قبلاً تأیید کرده که این پروژه در سال ۲۰۲۶ عرضه خواهد شد، هرچند هنوز مشخص نیست که آیا عرضه در نیمه اول یا نیمه دوم سال صورت می‌گیرد. با توجه به این جدول زمانی، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که اولین نسخه عمومی این پلتفرم بر اساس اندروید ۱۷ ساخته شود که قرار است سال آینده منتشر گردد. ما همچنان به نظارت بر این پروژه ادامه خواهیم داد تا جزئیات بیشتری را پیش از رونمایی رسمی آن کشف کنیم.

سخن پایانی

در مجموع، شواهد موجود به وضوح نشان می‌دهند که گوگل با پروژه Aluminium OS در حال برنامه‌ریزی برای یک تغییر پارادایم بزرگ در حوزه کامپیوترهای شخصی است. هدف نهایی این شرکت، جایگزینی کامل کروم‌اواس (ChromeOS) با یک سیستم‌عامل یکپارچه مبتنی بر اندروید (Android) است که نه تنها در لپ‌تاپ‌های اقتصادی بلکه در طیف گسترده‌ای از دستگاه‌ها، شامل تبلت‌های پیشرفته و مینی‌کامپیوترها، عرضه خواهد شد. این حرکت نه تنها برای به چالش کشیدن جدی ویندوز و مک‌اواس طراحی شده، بلکه با استفاده از مدل زبانی بزرگ جمینای (Gemini) و هوش مصنوعی در هسته خود، قصد دارد تعریف جدیدی از تجربه کاربری دسکتاپ ارائه دهد. با این حال، اجرای این گذار نیازمند یک استراتژی دقیق و چندوجهی است؛ از حفظ پشتیبانی از دستگاه‌های قدیمی کروم‌اواس گرفته تا ارائه یک مسیر مهاجرت اختیاری برای سخت‌افزارهای سازگار.

با وجود ابهامات باقی‌مانده درباره نام تجاری نهایی (که ممکن است همچنان ChromeOS باقی بماند یا به Android Desktop تغییر یابد) و جزئیات رابط کاربری، تأیید رسمی عرضه پروژه در سال ۲۰۲۶، نشان‌دهنده قطعی بودن این تحول است. معرفی Aluminium OS نه تنها فصل جدیدی را برای اندروید در دستگاه‌های با صفحه نمایش بزرگ می‌گشاید، بلکه فضای رقابت را در بازار سیستم‌عامل‌های دسکتاپ متحول خواهد کرد و سطح جدیدی از توانمندی‌های هوش مصنوعی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

نظر شما در مورد Aluminium OS و پایان احتمالی کروم‌اواس چیست؟ آیا سیستم‌عامل جدید گوگل با تکیه بر اندروید و جمینای می‌تواند برتری ویندوز و مک‌اواس را به چالش بکشد؟

دیدگاه خود را در بخش نظرات با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید!

پرسش‌های متداول