نیم قرن پس از فرود قهرمانانه آپولو 11 روی ماه، ناسا قرار است با پرتابی که آغازگر مجموعهای از مأموریتها با هدف بازگرداندن فضانوردان به سطح ماه است، یک جهش بزرگ در ماه و جاهطلبیهای اکتشاف در اعماق فضا، داشته باشد. نسل بعدی موشکهای بزرگ آژانس فضایی ناسا، سیستم پرتاب فضایی (به انگلیسی: SLS یا Space Launch System)، که از مرکز فضایی “کندی” در فلوریدا در جنوب ایالات متحده پرتاب شده است. پایگاه فضایی جان اف کندی، محل پرتاب سفینهها و موشکهای فضایی ناسا است که در جزیره مریت در کیپ کاناورال ایالت فلوریدای ایالات متحده آمریکا واقع شدهاست. این ماموریت که آرتمیس نام دارد، شامل سه مرحله است که اهداف اصلی آن فرود اولین زن و اولین فرد رنگین پوست بر روی ماه، کاوش در سطح ماه و زمینه سازی برای ارسال فضانوردان به مریخ است.
برنامه ماموریت آرتمیس ناسا چیست؟
برنامه آرتمیس مجموعه ای از ماموریت های فضایی در حال انجام است که توسط ناسا اجرا می شود. این ماموریت شامل سه مرحله است:
مرحله اول (Artemis 1): هدف دارد فضاپیمای بدون خدمه اوریون را در یک پرواز آزمایشی شش هفته ای، به مدار ماه بفرستد و سالم به زمین بازگرداند.
مرحله دوم (Artemis 2): یک پرواز خدمهای فراتر از ماه است که انسان ها را به دورترین فاصله ای که تا به حال در فضا بوده اند میبرد.
مرحله سوم (Artemis 3): ماموریتی که اولین فضانورد زن و اولین فضانورد رنگین پوست را بر روی ماه فرود خواهد آورد تا یک هفته را صرف انجام مطالعات علمی روی سطح ماه کنند. آرتمیس 3 اولین ماموریت فرود خدمه آژانس فضایی آمریکا بر ماه، پس از آپولو 17 در سال 1972 خواهد بود.
در حالی که مأموریتهای فضایی آرتمیس عمدتاً بر اکتشاف ماه متمرکز هستند، اهداف بلندمدت ناسا حتی مبتکرانهتر است. با استفاده از فناوری و تحقیقات توسعه یافته در طول پروازهای فضایی آرتمیس، ناسا قصد دارد در اواخر دهه 2030 یا اوایل دهه 2040 به مریخ فضانورد اعزام کند. این طرح بلندپروازانه «ماه تا مریخ» ناسا شامل ساخت یک ایستگاه فضایی جدید در مدار ماه و در نهایت، یک پایگاه قابل سکونت در ماه است.
پرتاب آرتمیس 1
پس از چهار تلاش ناموفق پرتاب به دلیل مشکلات موتور و طوفانهای گرمسیری، آرتمیس 1 با موفقیت از مرکز فضایی کندی در ساعت 1:47 دقیقه بامداد به وقت شرقی (6:47 دقیقه صبح به وقت گرینویچ) چهارشنبه 16 نوامبر پرتاب شد. در روز پنجم ماموریت (20 نوامبر)، فضاپیمای اوریون وارد حوزه نفوذ ماه شد، به این معنی که ماه به جای زمین، به نیروی گرانشی اصلی تبدیل شد که بر روی سفینه عمل میکند. روز بعد (روز ششم، 21 نوامبر)، کپسول اوریون به ماه رسید و پروازی در ماه، انجام داد و به فاصله 130 کیلومتری از سطح ماه رسید. این فضاپیما در روز هشتم، هنگام دور شدن از حوزه نفوذ ماه، از کره ماه خارج شد.
در زیر میتوانید فیلم پرتاب آرتمیس 1 به ماه را تماشا کنید.
در روز دهم، کنترلکنندههای پرواز در اتاق کنترل “WhiteFlight” مرکز فضایی جانسون ناسا در هیوستون با شلیک موتور “سیستم مانور مداری (Orbital Maneuvering System)” به مدت 1 دقیقه و 28 ثانیه در ساعت 4:52 بعد از ظهر، با موفقیت احتراقی را برای قرار دادن اوریون در مدار رتروگراد دور دست ماه انجام داد. سپس در 26 نوامبر (روز یازدهم)، اوریون رکورد دورترین مسافت طی شده توسط یک فضاپیمای طراحی شده برای حمل انسان به فضا و بازگشت به زمین را شکست. این رکورد قبلا متعلق به آپولو 13 بود که 400171 کیلومتر را طی کرد. اوریون در روز سیزدهم به عنوان بخشی از مدار ماه به حداکثر فاصله 432210 کیلومتری از زمین رسید.
در روز شانزدهم، اوریون از مدار دور دست ماه خارج شده و در سفر بازگشت به خانه است. این فضاپیما در ساعت 3:53 بعدازظهر، حرکت رتروگراد دور دست را با موفقیت کامل کرد. این فضاپیما موتور اصلی خود را به مدت 1 دقیقه و 45 ثانیه روشن میکند تا در مسیر حرکت نزدیک به ماه، قبل از بازگشت به خانه قرار گیرد.
در روز بیستم (5 دسامبر)، این فضاپیما یک پرواز دیگر در ماه انجام داد و به فاصله 128 کیلومتری از سطح ماه رسید. سپس از گرانش ماه برای شلیک به سمت زمین استفاده کرد و در 11 دسامبر با موفقیت در اقیانوس آرام فرود آمد.
چرا این ماموریت “آرتمیس” نام دارد؟
آرتمیس یک خدای اصلی در یونان باستان بود که حداقل در اوایل هزاره اول قبل از میلاد یا حتی قبل از آن پرستش می شد. او دختر زئوس، خدای اصلی المپیایی ها بود که از قله کوه المپ بر جهان حکومت می کرد. او همچنین خواهر دوقلوی آپولو، خدای موسیقی و هنر بود که دلیل اصلی نامگذاری این ماموریت است. آرتمیس، در دین یونانی، الهه ماه، حیوانات وحشی، شکار، حاصلخیزی، عفت و زایمان است. استقلال و قدرت او برای مدت طولانی الهام بخش زنان در طیف گسترده ای از فعالیت ها بوده است.
به عنوان الهه حیوانات و بیابان، آرتمیس همچنین الهام بخش برنامه های حفاظت از زمین و محیط زیست است، که در آن الهه به عنوان نمونه ای از زنی در نظر گرفته می شود که قدرت خود را برای مراقبت از سیاره اعمال می کند. با ظهور فمینیسم، آرتمیس به نمادی از قدرت زنانه و اتکا به خود تبدیل شده است. ناسا سابقه طولانی در نامگذاری ماموریت های خود به نام شخصیت های اساطیری دارد. از دهه 1950، بسیاری از موشک ها و سیستم های پرتاب به نام خدایان آسمان یونان، مانند اطلس و زحل، که نام یونانی آنها کرونوس است، نامگذاری شدند. در این میان، فضاپیمای سرنشین دار، اوریون نام دارد. اوریون (به فارسی: جبار یا شکارچی) یکی از قابل تشخیص ترین صورت های فلکی در آسمان است. همچنین در اساطیر کلاسیک، اوریون همدم شکار آرتمیس است.
چرا باید به ماه برگردیم؟

هدف ناسا تنها تکرار شاهکارهای ماموریت آپولو با آرتمیس نیست، بلکه قصد دارد به ماه برود و در آنجا بماند. این به معنای بررسی امکان ایجاد پایگاه هایی در مدار ماه و سطح ماه است، اگرچه در حال حاضر هدف اصلی، بازگرداندن انسانها به ماه تا اواسط دهه است.
اهداف کلیدی ماموریت ناسا عبارتند از:
- برابری: هدف اصلی ناسا، فرود اولین زن و اولین فرد رنگین پوست در سطح ماه است.
- فناوری: از موشک گرفته تا لباس فضایی، فناوریهایی که در حال حاضر توسعه مییابند برای هموار کردن مسیر برای مأموریتهای آینده در اعماق فضا طراحی شدهاند.
- مشارکت: برنامه آرتمیس یکی از اولین همکاری های بزرگ ناسا با شرکت های تجاری مانند اسپیس ایکس(SpaceX) و بوئینگ(Boeing) است.
- حضور طولانی مدت: در حالی که خدمه آپولو 17 سه روز را در سطح ماه سپری کردند، آرتمیس قصد دارد پایگاهی برای افزایش مدت زمان سفرها به هفته ها و احتمالا ماه ها، ایجاد کند.
- دانش: همانطور که فناوریها بسیار پیشرفت کردهاند و اطلاعات بیشتری در مورد ماه در مقایسه با 50 سال پیش وجود دارد، ناسا ادعا میکند که سری بعدی از مأموریتها قادر خواهند بود نمونههای سطح ماه را به صورت استراتژیکتری نسبت به دوران آپولو بازیابی کنند.
- منابع: کشف آب در ماه و ذخایر بالقوه مواد معدنی کمیاب، نویدبخش اکتشاف و بهره برداری علمی و اقتصادی است.
ناسا چگونه به ماه باز خواهد گشت؟
ماموریت آرتمیس دارای چهار جزء اصلی است:
1) فضاپیمای اوریون (Orion)
اوریون فضاپیمای بعدی ناسا برای فرستادن انسان به فضا است. این فضاپیما برای فرستادن فضانوردان به دورتر از هر زمان دیگری به فضا، فراتر از ماه به سیارک ها و حتی مریخ طراحی شده است. فضاپیمای اوریون که مجهز به سیستم های پشتیبانی حیات و رابط های شاتل است، ماژول فرمان مورد نیاز برای انتقال فضانوردان در فضا است. هنگامی که فضانوردان به زمین بازگردند، با سرعت بیش از 32000 کیلومتر در ساعت وارد جو زمین میشوند، اما کپسول از آنها محافظت میکند و فرود ناهموار اما ایمن را تضمین میکند.
2) دروازه ماه (Lunar Gateway)
دروازه ماه، یک ایستگاه فضایی برنامه ریزی شده در مدار ماه است و از آن به عنوان یک هاب ارتباطی برقدار شده با نور خورشید، آزمایشگاه عملی، ماژول اسکان موقت فضانوردان و فضای نگهداری سطح نوردها و سایر رباتها استفاده میشود. فضاپیمای اوریون به این ایستگاه فضایی متصل میشود و از آنجا فضانوردان به ماژول فرود ماه منتقل میشوند. برخلاف ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS)، دروازه ماه بهطور دائم اشغال نخواهد شد، اما به عنوان سکویی عمل میکند که فضانوردان میتوانند در آن زندگی کنند و برای مدت کوتاهی تحقیق کنند. همچنین میتوانند تحقیقات علمی را حتی در بین ماموریتهای خدمهای در ماه ادامه دهند. شرکای بین المللی، مانند آژانس فضایی اروپا با ناسا روی طراحی دروازه ماه کار میکنند.
3) ماژول فرود روی ماه (HLS)
وسایل نقلیه فرود در ماه، محموله و فضانوردان را از دروازه ماه به سطح ماه میبرند. ناسا همراه با شرکت های تجاری برای توسعه “سیستم فرود انسان” (Human Landing System یا HLS) و مجموعه ای از وسایل نقلیه دیگر کار میکند. در حالی که ماهنشین آپولو برای استفاده برای یک سفر بازگشت به سطح ماه طراحی شده بود، سیستم های فرود برای ماموریت آرتمیس قرار است برای ماموریتهای متعدد استفاده شوند.
4) سیستم پرتاب فضایی (SLS)

سیستم پرتاب فضایی یک موشک فوق سنگین آمریکایی است که توسط ناسا در سال 2011 توسعه یافته است. این موشک، بلندتر از مجسمه آزادی و دارای ارتفاع 98 متر است و تخمین زده می شود که برای هر پرتاب 800 میلیون دلار هزینه داشته باشد. SLS قدرتمندترین موشک در جهان است که 15 برابر قدرتمندتر از پرتابگر اصلی Saturn V (ساترن 5) است که برای اولین بار فضانوردان را به ماه برد. این پرتابگر در بیشتر دهه گذشته توسط ناسا در حال توسعه بوده است و بارها دچار تعویق و افزایش هزینه شده است.
اگر محتوای ما برایتان جذاب بود و چیزی از آن آموختید، لطفاً لحظهای وقت بگذارید و این چند خط را بخوانید:
ما گروهی کوچک و مستقل از دوستداران علم و فناوری هستیم که تنها با حمایتهای شما میتوانیم به راه خود ادامه دهیم. اگر محتوای ما را مفید یافتید و مایلید از ما حمایت کنید، سادهترین و مستقیمترین راه، کمک مالی از طریق لینک دونیت در پایین صفحه است.
اما اگر به هر دلیلی امکان حمایت مالی ندارید، همراهی شما به شکلهای دیگر هم برای ما ارزشمند است. با معرفی ما به دوستانتان، لایک، کامنت یا هر نوع تعامل دیگر، میتوانید در این مسیر کنار ما باشید و یاریمان کنید. ❤️





